Zweeds

Zweeds is een Noord-Germaanse taal, en momenteel de nationale taal van Zweden. Ook in Finland is Zweeds een officiële taal, naast het Fins. Zweeds heeft ruim 8 miljoen moedertaalsprekers.
In de middeleeuwen had het Nederlands en het Nederduits grote invloed op de Scandinavische talen  door de Hanzehandel en op zee. Later waren er ook rechtstreekse contacten tussen Nederland en Zweden, met name in de Zweedse Gouden Eeuw (1611-1718). 

Nederlandse handelaren

Toen Gustaaf II Adolf in 1611 koning van Zweden werd, trok hij Nederlandse ondernemers aan om Zweden op een hoger economisch en cultureel niveau te trekken, zoals de uit Vlaanderen gevluchte Nederlanders Louys de Geer en Willem de Besche. Die hielden zich bezig met ijzerhandel en wapenfabricage (het beste ijzer kwam op dat moment uit Vlaanderen). In het Zweeds werden hierdoor onder andere de Nederlandse woorden mijn, ammunitie, geweer, lont en kardoes overgenomen. 

Aanvankelijk importeerden de Zweden die goederen, maar al spoedig trokken ze Nederlandse vaklieden aan om het werk in Zweden te gaan doen. De Geer vestigde zich met zijn zwager Jacobus Trip in Zweden, ging daar op grote schaal ijzer en koper delven, en verwierf zo het monopolie op die producten. De Geer werd geldschieter van de Zweedse regering (het Zweeds leende bankier uit het Nederlands) en oefende op die manier grote invloed uit op de Zweedse binnen- en buitenlandse politiek: hij kreeg zitting in het Zweedse Ridder- of Herenhuis, en werd in 1641 in de Zweedse adelstand verheven.

Naar Hollands voorbeeld

Gustaaf II Adolf bouwde met de hulp van Nederlanders de stad Göteborg met grachten naar Hollands voorbeeld. Het Zweeds kent de Nederlandse woorden dok, gracht, heier (heimachine), klinker (baksteen), moker, singel (stadsgracht) en slopen. 

In 1621 kreeg Göteborg stadsrechten, De Nederlanders zaten in het stadsbestuur: het eerste bestuur telde maar liefst tien Hollanders. Nederlands was er lange tijd de officiële taal naast Zweeds. Als gevolg hiervan zijn er vrij veel Nederlandse leenwoorden in het Zweeds overgenomen die niet in het Noors en Deens voorkomen. Afnemer, afzetten (van ambt), doolhof, dronkaard, gemaal, gember, regentenstuk (schilderij met regenten), ronselaar, vroedmeester (verloskundige).

Bron: Nederlandse woorden wereldwijd, Nicoline van der Sijs (uitgeverij SDU).