Maaike: 'Om gnyskje moet ik altijd lachen'

Hoe heet je?

Mijn naam is Maaike.

Hoe oud ben je?

Ik ben 17 jaar oud.

Waar woon je?

Ik woon in Surhuisterveen in Friesland.

Volg je een opleiding?

Ik heb het afgelopen schooljaar examen gedaan vwo/gymnasium, in de richting economie en maatschappij.

Is Nederlands je eerste taal?

Mijn ouders hebben me in het Fries opgevoed.

Spreek je dialect?

Haha, Fries is - jawel - een taal. Ik spreek dus geen dialect.

Hoe groet jij meestal je vrienden?

Hee! of Heyhoi!

En hoe zeg je meestal gedag als je weer weggaat?

Doegh of Joe.

Hoe vraag je hoe het gaat?

Hee, hoe gaat ie? of Hee, hoe ist?

Als je iets leuk, goed of mooi vindt, hoe noem je dat dan?

Awh hoe leuk! of Dat is echt top.

Als je iets niet leuk, slecht of klote vindt, hoe noem je dat dan?

Meestal zeg ik stom, naar of bende en ik gebruik wel eens ramp of hel om aan te geven dat ik een situatie echt vreselijk vind, maar wel met mate.

Heb je een stopwoordje? Welk?

Haha, dat soort dingen zijn lastig te bedenken als het je zo gevraagd wordt. Stopwoordjes heb je vaak zelf niet door, maar volgens een vriend zeg ik iets te vaak ja. Zoals leuk ja of haha ja of inderdaad ja. Daarnaast zeg ik wel met regelmaat echt zo of echt sa waarvan de laatste een beetje half Nederlands/Fries is.

Met welk woord scheld je meestal?

Ik probeer zo weinig mogelijk te schelden, maar ik zeg wel iets te vaak kut of shit.

En als je vloekt, welk woord gebruik je dan?

Ik vloek eigenlijk nooit.

Gebruik je jongerentaal of straattaal?

Ik gebruik, voor zover ik weet, niet echt jongerentaal of straattaal. Ik zeg wel eens lit (dat betekent cool of tof. red.), maar meer voorbeelden kan ik niet bedenken.

Luister je naar muziek in het Nederlands, in dialect of in jongerentaal/straattaal?

Op elke radio in Nederland wisselen - bij wijze van spreken - op het moment drie Nederlandse liedjes elkaar af, dus die luister ik automatisch: IJskoud, Duurt te lang en Als het avond is. Daarnaast vind ik het geen straf om naar Marco Borsato, Guus Meeuwis en Boudewijn de Groot te luisteren, maar ik luister toch vooral naar Engelstalige muziek. Waarschijnlijk vergeet ik nog erg veel goede Nederlandstalige artiesten. Bovendien zijn er veel Nederlandse artiesten die Engelstalig zingen maar toch één of enkele Nederlandse liedjes uitgebracht hebben die ook erg mooi zijn, Oceaan van Racoon is daar een goed voorbeeld van. 
Fries is een taal, geen dialect, maar ik zal daar ook even over uitweiden. Ik ben niet per se fan van bepaalde Friese artiesten, maar er zijn wel enkele bekende Friese nummers die ik de moeite waard vind. Voorbeelden zijn: Wêr Bisto van Twarres en In Nije Dei van De Kast, daarnaast kan het Frysk folksliet ook geen kwaad (dit mag je met een korreltje zout nemen hoor).

Wat lees je graag?

Ik ben de afgelopen jaren natuurlijk bekogeld met Nederlandse literatuur, dus veel andere boeken heb ik niet gelezen. Toch vind ik lezen wel erg leuk. Voor Engels hebben we veel ingrijpende, en af en toe controversiële, boeken gelezen zoals Never Let Me Go van Kazuo Ishiguro, The Reader van Bernhard Schlink en To Kill A Mockingbird van Harper Lee. Deze boeken vond ik wel erg mooi en interessant om te lezen.

Is er iemand die je echt een taalkunstenaar zou noemen?

Ik vind veel mensen taalkunstenaars, van musici en boekenschrijvers tot cabaretiers. Als ik me toch tot enkele levende mensen moet beperken vind ik Merel Morre en Tim Hofman echte taalkunstenaars wat betreft poëzie. Daarnaast vind ik wat Paulien Cornelisse met taal doet echt fantastisch.

Wat vind je het mooiste woord?

Wat een lastige vragen om een-twee-drie te beantwoorden, haha. Daarom zijn hier de eerste woorden die in me opkomen als ik aan mooie woorden denk: Nederlands: schaterlachen, vanwege de klank, desalniettemin, omdat ik die te pas en te onpas gebruik de laatste tijd en liefde, vanwege de betekenis en omdat je het het zo vaak kan vervoegen: lief, lieverd, liefje et cetera. Fries: bjusterbaarlik (wonderbaarlijk), vanwege de klank, gnyskje (grinniken), omdat ik dat woord niet kan uitspreken zonder te glimlachen en grutsk (trots), omdat dat woord onlosmakelijk verbonden is met de Friezen. Straattaal: ik hou niet echt van straattaal, maar fissa (feestje) kan ermee door.

Is er nog iets dat je zou willen vertellen over taal? Een mening? Een ervaring? Iets dat je leuk of moeilijk vindt aan taal?

Als er de mogelijkheid is om kinderen tweetalig op te voeden, grijp die kans. Een frisisme - ja dat is echt een woord - hier en daar is het waard. Het begroot me dat sommige Friestalige ouders ervoor kiezen de kinderen geen Fries te leren. En ja, dat deed ik met zin.
(het begroot me is Fries voor het bedroeft me of ik vind het jammer en ik deed het met zin wil zeggen: ik deed het expres, red.)

Taalhelden vroeg jongeren tussen 14 en 18 jaar naar hun alledaagse taalgebruik.