Zelfje

Foto: Wikimedia/Publiek Domein

Door Laura Baas

Het fenomeen werd bezongen, gecultiveerd, bespot en gecommercialiseerd; niemand ontkomt nog aan de selfie. Wie heeft zich er niet schuldig aan gemaakt?  Een zelfportret met een camera, al dan niet  voor het een officiële naam kreeg? Miljoenen tieners, volwassenen en beroemdheden - zelfs Barack Obama - hebben al selfitis opgelopen.

Otofoto

Volgens de legende stond het woord selfie voor het eerst in september 2002 op een Australisch online forum, waar een gebruiker zich verontschuldigde voor de slechte beeldscherpte van een foto die hij publiceerde, met de woorden: 'And sorry about the focus, it was a selfie.' (Excuses voor de scherpte, het was een selfie.) Sinds 2012 wordt het neologisme vaak gebruikt, in 2013 nam de Dikke van Dale het op in het woordenboek en in datzelfde jaar werd het woord van het jaar in Nederland, Vlaanderen en Groot-Brittannië. Het wordt vertaald als zelfje, maar taalkunstenaar Kees van Kooten kwam met een alternatief op de proppen: de otofoto. Maar omdat zelfje en otofoto niet zo bekend zijn als selfie, worden ze zelden gebruikt. 

Brusselfie en nelfie

Inmiddels bestaat er een oneindige reeks aan varianten op de klassieke selfie, elk met een eigen benaming. De meeste van die termen slaan op op een voorwerp dat mee op de foto mag. Balfies, brilfies, catfies, dogfies, shoefies, et cetera spreken voor zich. Een Excelfie is de typische kantoorselfie: een zelfportret met een geopend Excelbestand op de achtergrond. Ook de plaats waar het zelfportret genomen wordt, kan voor de naam van belang zijn: van Brusselfie tot bedfie, van schoolfie tot telfie (selfie op het toilet). Ook populair is een foto maken waar een bepaald lichaamsdeel in de schijnwerper staat. Footsies (foto van je voeten), belfies of buttfies (foto van je achterwerk), zelfs okselfies duiken overal op. Wat in oude tijden nog gewoon naaktfoto heette, is tegenwoordig overigens een nelfie.

Stemfie en non-make-upselfie

Bijzondere situaties vereisen bijzondere selfies. Vandaar de aftersexselfie na de seks, een no-make-upselfie op dagen waarop het gezicht eens niet verfraaid wordt met allerhande cosmeticaproducten, de helfie met een buitengewone haarstijl (of campagneonderdeel van de Belgische politieke partij N-VA, waar we niet dieper op ingaan), een brelfie wanneer een moeder borstvoeding geeft, de doe-het-selfie als de klusser in ons ontwaakt, een drelfie op een dronken avond en de stemfie wanneer er weer verkiezingen op het programma staan.

Ontelbare varianten zijn mogelijk!