Bond tegen Leenwoorden

Door Laura Baas

Helikopter, computer, punaise, paraplu, maar ook letter, slagroom en post – al deze woorden zijn voorbeelden van zogenoemde leenwoorden die in het woordenboek zijn opgenomen en door iedereen in het dagelijks leven wel eens in de mond genomen worden. De Nederlandse taal bestaat voor een groot deel uit deze leenwoorden, zo oud is onze taal immers nog niet, en zodoende zijn veel woorden eeuwen geleden bijna letterlijk overgenomen uit de taal van onze buurlanden en het Latijn. In de loop der jaren hebben ook andere culturen een invloed gehad op de Nederlandse woordenschat, zo zijn bijvoorbeeld ten tijde van de Spaanse bezetting enkele Spaanse woorden binnengedrongen, denk maar aan poncho, commando, basta, en macho.

Vertalingen en neologismen

In 1994 werd de Bond Tegen Leenwoorden opgericht door twee Nederlandse scholieren. Deze vereniging, die nu niet meer actief is, promootte het gebruik van zuiver Nederlands en had als doelstelling het terugdringen van leenwoorden. Op de website vertalen de oprichters van de vereniging woorden uit andere talen die in het Nederlands zijn geslopen, terug naar een oorspronkelijk Nederlands woord of ze creëren een neologisme.

Broodje smeerooft

Hoe zou een leven zonder leenwoorden er dan uitzien? 's Ochtends ontbijt je met een broodje smeerooft (jam/confituur). Wil je daar wat warme melk bij, dan verwarm je deze in een straaloven (microgolf/magnetron). Als het op weg naar school regent, neem je best een regenscherm (paraplu) mee. Moet je een opstel schrijven over een oudheidkundig (archeologisch) onderwerp, dan kun je naar de boekerij (bibliotheek) gaan; misschien vind je er wel een levensbeschrijving (biografie) van een belangrijke keizer. Je kunt ook via het wereldweb (internet) zoeken naar nuttige thuisbladen (websites).

Voor meer informatie over leenwoorden en een 'zuiver Nederlandse' woordenlijst, klik op deze webschakel.

Alles over leenwoorden op Taalhelden.