De jongerenwebsite van de taalunie

weetjes
   

Akkefiet

Niet te vergroten verkleinwoorden

Sommige woorden kun je niet 'vergroten'.
Sommige woorden kun je niet 'vergroten'.

Waarom bestaat er naast akkefietje geen akkefiet? En waarom kun je wel een ijsje eten, maar niet een ijs?

Sommige woorden komen alleen voor in de verkleinvorm. Of ze hebben in de verkleinvorm een heel andere betekenis dan in de 'gewone' vorm.

Wattenstaaf en bloedplaat

Een paar voorbeelden:

  • akkefietje
  • bloedplaatje
  • beetje
  • treinkaartje
  • ijsje
  • kadetje 
  • meisje
  • schouderklopje
  • wattenstaafje

Bij woorden als bloedplaatje, treinkaartje en wattenstaafje kun je je misschien wel voorstellen waarom ze in de verkleinvorm voorkomen: ze verwijzen naar kleine dingen.

Akkefietje komt van aqua vitae

Andere woorden hebben in de verkleinvorm een vaste, ingeburgerde betekenis gekregen. Een ijsje is een portie ijs. Een beetje was oorspronkelijk een 'kleine beet, een klein hapje' en betekent tegenwoordig een 'kleine hoeveelheid'. Een schouderklopje is geen echt klopje op je schouder, maar een compliment.

En een akkefietje? Dat is geen echt verkleinwoord. Het is waarschijnlijk een verbastering van de Latijnse woorden aqua vitae (brandewijn).

Weet jij er meer?

We zoeken meer woorden die alleen in verkleinvorm bestaan. Weet jij er nog een? Of een paar? Zet ze in de reacties, dan maken we later een nieuw stukje.

Gerelateerde berichten

Hoe sprak men vroeger over ziekte?
weetjes

Hoe sprak men vroeger over ziekte?

Kwaal is een Oudnederlands woord

Taalhulp voor woordcombinaties
weetjes

Taalhulp voor woordcombinaties

Waarmee kun je een werkwoord combineren?