Strijd voor duidelijke taal

Door Karolien Segers van het jongerenpersagentschap C.H.I.P.S. StampMedia

Wablieft, het Vlaamse centrum voor duidelijke taal, viert feest. Al dertig jaar lang pleit de organisatie voor heldere communicatie en toegankelijke informatie voor iedereen. 'Onze grootste wens is om ooit overbodig te zijn', vertelt Winke Brits, redacteur bij Wablieft.
Maar liefst één op de zeven Vlamingen is (in 2015) laaggeletterd. Dat betekent dat ze niet voldoende met taal, cijfers en grafische gegevens kunnen omgaan om volledig zelfstandig te functioneren in onze samenleving. Terwijl brieven van pakweg de gemeente vaak vol moeilijke woorden en ingewikkelde zinnen zitten.

Kort en bondig

Wablieft probeert organisaties hierop te wijzen om informatie zo voor iedereen toegankelijk te maken. Schrijven in duidelijke taal wil zeggen dat je niet te lange en te moeilijke zinnen formuleert. Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan: 'Het duurt langer om een korte en bondige tekst te schrijven, dan een lange en ingewikkelde tekst', vertelt Brits. 'De Franse wiskundige Blaise Pascal zei niet voor niets: Ik had geen tijd voor een korte brief, dus schreef ik een lange. De moeilijkheid aan een duidelijke tekst is dat je alles wat overbodig is moet schrappen. We zijn het namelijk gewoon om veel korte, overbodige woordjes te gebruiken.' 

Heldere taal

Om de wereld zo helder mogelijk te maken, geeft Wablieft tekstadvies aan andere organisaties, zodat zij hun informatie duidelijker de wereld kunnen insturen. 'Wij herschrijven de teksten van organisaties. Hierbij letten we op de woordkeuze, de structuur van de tekst, de zinsbouw en de lay-out. Een groter, duidelijker lettertype bevordert de leesbaarheid. Naast het herschrijven geven we ook opleidingen aan de organisaties.'
Elk jaar reikt Wablieft een prijs uit voor de heldere taal. Met deze prijs wil het centrum een organisatie of een persoon die uitblinkt in zijn duidelijke taal in de bloemetjes zetten. Vorig jaar ging de prijs naar het Antwerpse Red Star Line Museum.

Literatuur

Naast tekstadvies verzorgt Wablieft een wekelijkse krant, een tweewekelijks tijdschrift en boeken, allemaal in duidelijke taal. Met die lectuur bereikt Wablieft naast de laaggeletterden nog andere doelgroepen. 'Onze krant wordt veel gelezen door kinderen en jongeren. Ook slechtzienden zijn een doelgroep: ons lettertype is groter en we laten meer witruimte, waardoor ook onze krant gemakkelijker te lezen is.' Met de boeken bereikt het centrum voor duidelijke taal heel wat ouderen, voor wie een zware roman lezen wat moeilijker is geworden. Daarnaast hebben ook anderstaligen die Nederlands leren behoefte aan duidelijke taal.

30 jaar

Dit jaar viert Wablieft het 30-jarig bestaan. Dat wordt gevierd op twee evenementen. 'Op 19 november 2015 geven we een feest in het Vlaams Parlement. Dat feest is bedoeld voor mensen uit het onderwijs, taalexperts en de auteurs van onze boeken. Later in het najaar geven we een groot feest voor onze lezers', zegt Brits. Hoewel de verjaardag een leuke gebeurtenis is, hoopt het centrum ooit overbodig te zijn. 'Onze grootste wens is dat er overal heldere informatie beschikbaar is en dat iedereen de juiste scholing krijgt, waardoor er geen sprake meer is van laaggeletterdheid in Vlaanderen', besluit Brits.