De jongerenwebsite van de taalunie

weetjes
   

Reynaert de Vos is niet dood

Column: Taalmeisje in Amsterdam

Door Lotte Krakers

De Universiteit van Amsterdam laat haar studenten tentamens maken in grote tentamenfabrieken: kille hallen waar eventuele productiefouten meteen flink bestraft worden. Deze maand was ik weer onderdeel van die tentamenindustrie; samen met ontelbaar veel andere studenten zwoegde ik voor de felbegeerde vijf en een half.


'De taal van Maricken van Nimwegen en Karel ende Elegast'


Het IWO, de übertentamenzaal van de UvA, is waar ik de lange uren voor de kerstvakantie doorbracht. De setting van deze locatie is perfect passend bij het nare gevoel dat je besluipt denkend aan alles dat je niet geleerd hebt, maar wel moest leren, denkend aan hoe ijverig je klasgenoten wel niet zijn en denkend aan je toekomst als drop-out, werkend bij de Aldi. Het IWO staat in een donker bos, op een flinke afstand van het centrum. De universiteit zelf heeft het gebouw de functie ‘boekendepot en tentamenzaal’ toegewezen, maar onder eerstejaarsstudenten is er een gerucht gaande dat er in dit ongure gebouw een mortuarium gevestigd is, een laatste uitstapje voor de lijken uit het Academisch Medisch Centrum (AMC), die spoedig nooit meer iets anders zullen zien dan zes plankjes. Sfeervol is anders.

Net als de tijdelijke bewoners van het IWO was mijn tentamenstof dood. Dit blok bestudeerde ik namelijk het Middelnederlands, de taal van Maricken van Nimwegen en Karel ende Elegast. Zo’n dode taal leren zorgt voor flink wat ‘wat staat hier in godsnaam’-momentjes, maar uiteindelijk bleek het toch erg interessant oude handschriften te kunnen ontcijferen. Voor mijn ogen ging deze dode taal weer een beetje leven.

'Door te leren hield ik de Middeleeuwen levend.'


Helaas zou de universiteit zelf het Middelnederlands liever levenloos houden. Door bezuinigingen op de faculteit Geesteswetenschappen is de kans groot dat de colleges over de Middeleeuwse taal- en letterkunde minder zullen worden, of helemaal zullen verdwijnen. Onwijs zonde – zoals correspondent Rob Wijnenberg al zei, gaat het in zulk onderwijs niet over wat je ermee wordt, maar wie je ermee wordt. Helaas weegt het laatste voor de UvA niet zo zwaar, en daardoor is het mogelijk dat studies zoals Nederlandse taal en cultuur, kunstgeschiedenis en filosofie over een aantal jaren niet meer in hun huidige vorm bestaan. De kans dat de kleurrijkheid van de faculteit verdwijnt, en dat wij net zo troosteloos grijs als het IWO worden, is groot.

Het was een schrale troost de afgelopen weken, weken vol naamvallen stampen en afschriften lezen, dat ik door het leren het onderwijs over de Middeleeuwen een beetje levend hield. Misschien denkt de UvA er anders over, maar als ik kijk naar het enthousiasme waarmee veel van mijn medestudenten deze collegereeks hebben gevolgd, zijn Reynaert de Vos en zijn vriendjes nog lang niet rijp voor het IWO-mortuarium.

Lees ook de vorige column van Lotte: Taalmeisje in Amsterdam - Heel even zelfverzekerd

Reacties

Goed geschreven Lotte!

Heel mooi gezegd: '...was mijn tentamenstof dood.' En wat dood is, dat moet dood blijven.
Eén ding is zeker, geld hebben we te weinig in dit kleine landje. Helaas hebben wij in vroegere tijden in behoorlijk wat onzinnige dingen geïnvesteerd, maar nu is de tijd gekomen om die fouten te corrigeren. Eén van die fouten is Middeleeuwse taal- en letterkunde, wat een deel is van een nog grotere fout, namelijk de studie Nederlands.

En natuurlijk moet ik dan gaan beargumenteren waarom ik dit zo’n grote fout vind, dat is wel zo netjes toch? Laat ik mijn argumentatie eens beginnen met een metafoor: Met volle verwachting besloot Reynaert op een dag naar het casino te gaan. Met een goed gevulde portemonnee ging hij op stap, en twee uur later kwam hij met lege handen terug. Na een goede nachtrust besloot hij het maar nog een keertje te proberen. Maar je raad het al, aan het einde van de avond was z’n portemonnee zo leeg als de ruimte tussen een atoomkern en z’n elektronenwolk. Zo ging het een tijdje door en jammer genoeg werd onze lieve Reynaert gokverslaafd. Elke keer sprak hij zichzelf moed in, en elke keer kwam hij met lege handen terug. Uiteindelijk kwam de gevreesde vos in behoorlijk diepe schulden terecht, een erg triest einde is het niet?

Nu is de vraag, hoe had Reynaert dit desastreuze einde kunnen voorkomen? Heel simpel, als dat casino er nooit was geweest, dan was Reynaert nooit in de schulden gekomen. Natuurlijk was er een kans dat Reynaert een miljoen zou hebben gewonnen, maar die kans staat gelijk aan de kans dat een elektron met 30eV aan energie door een potentiaal barrière van 50eV met breedte 0,2 nanometer tunnelt. Reynaert had er natuurlijk ook voor kunnen kiezen om zichzelf niet elke avond weer moed in te spreken, maar dat lukte hem niet. Elke keer zei hij maar tegen zichzelf: ‘Het gaat er in het casino niet om wat je verliest, maar wat je wint.’ Arme Reynaert, hij wist niet beter.

Wat is nu de conclusie van mijn verhaal: Naar het casino kost over het algemeen meer geld dan dat het iets oplevert.

En daarmee wil ik dit kleine betoog die vast vol met Nederlandse (spel)fouten zit, afsluiten.

Jezus wat een gelul Henk. Altijd maar weer die bètamensen die de alfacultuur niet kunnen accepteren. Het is ook niet voor niets dat alfa eerder in het Griekse "alfa"bet voorkomt dan bèta. Ook is het zo dat de baas van een groep Gorilla's (want in essentie schelen wij daar niet veel van, zou jij moeten weten meneer wetenschappertje) de alfa-aap wordt genoemd. Ga jij maar weer door met je stomme rekensommetjes, en laat de echte alfa-apen hun taalwetenschappen zonder hinder beoefenen!

Liever een betàmens dan een alfa-aap

Naar mijn weten studeerde Henk sociologie: dat is volgens mij ook best wel een beetje alfa...
Misschien vraagt hij weer om aandacht en dat heeft hij bij deze dan wederom gekregen! Wellicht een goed idee voor hem om zijn grieven een volgende keer te verwerken in een van zijn eigen columns? Vreemd eigenlijk dat iemand die geen alfa-man is zo met het schrijven van teksten bezig is!

De inhoudt gaat over het plan van de UVA om flink te bezuinigen op alle studies die vallen onder geesteswetenschappen. 150 docenten zouden hun baan verliezen, terwijl de universiteit een enorm en luxe gebouw heeft neergezet voor de beta richting. Nu zij daardoor in de schulden zijn gekomen, moet de alfa kant inleveren.

In bovenstaand bericht van mij is door een actie van mijn Ipad een t toegevoegd aan het woord inhoud. Die hoort daar natuurlijk niet te staan! Ik ben genoeg alfa om dat te willen corrigeren.

In de ''Reynaert" treden veel personages op die zich geleerder en slimmer voordoen dan ze zijn; ze vallen allemaal door de mand. Henk W. zou er prima tussen passen. En natuurlijk is het uiteindelijk de vos die overwint. Mooie column Lotte!

Gerelateerde berichten

Hoe sprak men vroeger over ziekte?
weetjes

Hoe sprak men vroeger over ziekte?

Kwaal is een Oudnederlands woord

Taalhulp voor woordcombinaties
weetjes

Taalhulp voor woordcombinaties

Waarmee kun je een werkwoord combineren?