Beschoft
Woorden zonder on
Woorden zonder on
Er zijn nogal wat woorden die met on- beginnen. Alleen al in de Grote Van Dale staan er bijna 4500. Met on- kun je aangeven dat iets niet het geval is, soms betekent een woord door 'on' zelfs het tegenovergestelde. Je hebt bijvoorbeeld aantrekkelijk tegenover onaantrekkelijk. Maar zo’n tegenstelling kun je niet altijd zo gemakkelijk maken. Wil je daarvan een aantastbaar bewijs zien?
Berispelijk
- achtzaamheid leidt tot ongeluk (onachtzaamheid)
- afgebroken ergens over zeuren (onafgebroken)
- afscheidelijk van elkaar zijn (onafscheidbaar)
- beschofte mensen (onbeschoft)
- dat is getwijfeld waar (ongetwijfeld)
- een afwendbaar gevaar (onafwendbaar)
- een stuk benul (onbenul)
- enigheid hebben (onenigheid)
- er berispelijk uitzien (onberispelijk)
- deugend zijn (ondeugend)
- gelofelijk stom zijn (ongelofelijk)
- nozel zijn (onnozel)
Reageer!
Weet jij nog woorden die niet zonder on kunnen? Zet ze in de reacties!
Reacties
Een ...mogelijk mens?
En hoe zit het dan met guur en onguur? Tegengestelde of dezelfde betekenis?
O ja, mooi, guur en onguur. Bedankt! Die noteren we ook. ^Maartje - Taalhelden
Ondertussen en tussen bestaan beide. Maar betekenen zij iets tegenovergestelds?
Onderwijs
Als je als vrouw niet ongesteld bent, ben je dan "gesteld"?
Zijn afgebroken zeuren was niet fijn
toch zorgde zij voor enigheid
al wilde ze afscheidelijk zijn
ze was een te beschofte meid
#dagdicht
Mijn dagdicht van 22092017, elke dag een via twitter
Als reactie op G. Barkman: Guur betekent oorspronkelijk “lief, mooi of aangenaam”. Vandaar “ongure types”. De reden dat guur een tegenovergestelde betekenis is gaan aannemen, is omdat mensen fouten maken en bestaande regels aan hun laars lappen, en dat dit dan klakkeloos door de meerderheid wordt overgenomen. Voorbeelden genoeg: men schrijft soms verkeerdelijk “oké” ipv ok (het is ook niet wcé of dvdé...); men spreekt over dodelijk slachtoffer ipv gedood slachtoffer; men spreekt over transmigrant ipv het correcte transitmigrant...
Willekeurig onwillekeurig lijkt mij ook niet zo duidelijk.
Zelfde gaat op neem ik aan voor -loos? Bij voorbeeld klakkeloos; kan je ook iets klakke aannemen?
Onbeschoft kan tegenovergesteld beschoft?
Hoi Wilfred,
Nee, eigenlijk niet. Dat is wat al deze woorden kenmerkt: ze kunnen eigenlijk niet zonder 'on'.
Groetjes,
Maartje
Kan iemand ook besuisd zijn?
er is niks raars aan 'afwendbaar'... prima Nederlands.